PLANTAR fasciitis ialah
penyebab sakit pada tumit kaki yang paling kerap terjadi di kalangan
orang dewasa. Kita selalu terkeliru di antara plantar fasciitis dan
‘heel spurs’.
Sebenarnya plantar fasciitis merujuk kepada
sindrom sakit pada tumit kaki yang terjadi akibat radang pada tisu
plantar yang membentuk lengkok pada tapak kaki, manakala ‘heel spur’
merujuk kepada tulang berbentuk duri pada tulang tumit (calcaneum) di
mana tisu plantar melekat.
Boleh dikatakan 70 peratus daripada pesakit yang ada masalah plantar fasciitis mempunyai ‘heel spur’ dalam X-ray kaki mereka.
Bila
seseorang mengalami plantar fasciitis, tisu plantar pada tumit kaki
mungkin mengalami radang (tendonitis) atau kemerosotan degeneratif
(tendinosis) dan aktiviti normal seseorang itu seperti berjalan atau
berlari akan menyakitkan tumit.
Simptom plantar fasciitis
selalunya teruk pada waktu pagi selepas bangun tidur. Ini kerana pada
waktu pagi tisu plantar menjadi ketat dan berpijak ketika berjalan
merenggangkan tisu fiber itu. Selepas berjalan beberapa langkah, tisu
fiber itu menjadi longgar dan sakit berkurangan. Namun, sakit akan
kembali jika pesakit berjalan atau berdiri terlalu lama.
Plantar
fasciitis disebabkan radang atau kecederaan tisu plantar pada tapak
kaki yang mengekalkan bentuk lengkok pada kaki kita.
Ketika
berpijak sama ada berjalan atau berlari, tisu plantar menyebarkan beban
berat badan ke seluruh tapak kaki. Oleh itu bebanan atau stres
ditanggung tisu plantar sangat tinggi.
Plantar fasciitis juga
boleh terjadi pada seseorang yang mengalami peningkatan berat badan
secara mendadak dan melakukan aktiviti riadah seperti berlari.
Dalam
kes berlari, plantar fasciitis terjadi akibat kecederaan tisu plantar
pada tapak kaki kesan beban hentakan berulang-ulang ketika berlari.
Keadaan
lain yang boleh menyebabkan sakit tumit kaki yang hampir serupa ialah
tarsal Tunnel Syndrome. Keadaan ini disebabkan satu urat saraf pada
tapak kaki yang terhimpit ketika ia melalui terowong tarsal yang sempit.
Antara penyebab lain seperti kepatahan tekanan, Reister’s Syndrome, ankylosing spondylitis dan nekrosis tisu lemak tumit.
Rawatan untuk plantar fasciitis ialah berehat untuk jangka masa tertentu dan mengurangkan radang pada tisu fiber.
•Rehat
— Berehat daripada melakukan aktiviti yang boleh memberi tekanan pada
tisu fiber seperti tidak berjoging atau mengelak aktiviti berdiri atau
berjalan terlalu lama untuk beberapa hari boleh menghilangkan sakit
tumit dan memberi masa untuk radang merosot.
•Melakukan terapi ais — Meletakkan ais pada tapak kaki boleh membantu mengurangkan sakit tumit.
•Senaman
dan regangan — Ia bertujuan melonggarkan tisu di sekeliling tulang
tumit. Senaman regangan, jika dilakukan pada waktu pagi dan petang,
boleh melonggarkan tisu dan mengurangkan sakit tumit.
•Ubat
anti radang — Ubat anti radang atau penahan sakit boleh membantu
mengawal sakit dan mengurangkan radang pada tisu plantar.
•Pelapik
kasut — Pelapik kasut ialah kunci kejayaan merawat plantar fasciitis.
Dengan meletakkan pelapik sesuai di dalam kasut, ia boleh menyokong
lengkok tapak kaki dan mengurangkan tekanan pada tisu plantar. Ia
memberi keselesaan kepada pesakit ketika melakukan aktiviti sukan.
•Kasut
— Pemakaian kasut khusus untuk aktiviti sukan penting untuk
mengurangkan kecederaan tisu plantar. Kasut terlalu rata atau tinggi dan
pelapik yang tidak dapat memberi sokongan pada lengkok kaki boleh
menyebabkan tisu fiber tercedera ketika berdiri atau berjalan.
•Sokongan
kaki ketika tidur — Pemakaian sokongan kaki ketika tidur dapat mengelak
tisu plantar menjadi ketat. Dengan itu tisu fiber sentiasa merenggang
dan longgar. Tumit kaki tidak berasa sakit apabila berpijak selesa
selepas bangun tidur.
Dengan modaliti rawatan di atas saja,
kebanyakan pesakit pelantar fasciitis dapat mengurang atau menghilangkan
sakit tumit kaki. Gejala ini tidak selalunya hilang dengan cepat.
Kebanyakan pesakit mendapati sakit tumit hilang selepas tiga bulan
rawatan dan lebih 90 peratus pesakit mendapati sakit tumit hilang dalam
satu tahun rawatan.
Jika sakit tidak berkurangan selepas rawatan
itu, suntikan steroid pada tumit boleh mengurangkan radang pada tisu
plantar. Namun, doktor tidak suka memberi suntikan itu kerana komplikasi
steroid. Dua komplikasi utama ialah atropi tisu lemak dan koyak tisu
plantar, keadaan ini boleh menyebabkan sakit bertambah teruk pada tumit
kaki.
Rawatan lain yang boleh digunakan ialah dengan
extracorporeal shock wave therapy atau ESWT. Dalam rawatan ini tenaga
denyutan digunakan untuk menghasilkan troma mikro pada tisu plantar yang
mana ini menjana baik pulih tisu itu oleh badan. ESWT boleh dicadangkan
kepada pesakit selepas rawatan utama gagal.
Rawatan secara
pembedahan jarang diperlukan dalam merawat plantar fasciitis. Majoriti
pesakit plantar fasciitis akan pulih jika mendapat masa secukupnya untuk
rawatan.
Hanya sejumlah kecil memerlukan pembedahan dan mereka
ialah yang gagal dalam rawatan konservatif untuk tempoh secukup, iaitu
lebih kurang setahun.
Kebanyakan pembedahan membabitkan
pemotongan fascia plantar daripada pelekatannya di tulang tumit dengan
tujuan melonggarkan tisu plantar.
Untuk mengelak plantar
fasciitis berulang, pemakaian kasut sesuai diutamakan. Penggunaan
pelapik dalam kasut membantu mengurangkan tekanan pada tumit sakit.
Ortotik yang ditempah khas mampu membantu mereka yang mempunyai struktur
mekanikal kaki tak normal.
Penting untuk seseorang itu terus
melakukan senaman regangan pada tapak kaki. Senaman ringkas itu boleh
mengekalkan tahap fleksibiliti kaki dan mengelak plantar fasciitis
berulang.
No comments:
Post a Comment